ÇOCUK GIDALARINDA EN FAZLA KAÇINILACAK KATKI MADDELERİ

Kimyasal katkı maddeleri ile ilgili olarak sitemizde oldukça geniş bilgiler verilmeye çalışılmıştır. Bu yazımızda bilhassa çocuk gıdalarında bilinçsizce kullanılmaya devam edilen bazı zararlı, hatta tehlikeli katkı maddelerinden bahsedilmektedir.

TATLANDIRICILAR

E951 Aspartam

RENKLENDIRICILER

E102* Tartrazine
E104* Quinoline Yellow
E107* Yellow 2G
E110* Sunset Yellow
E120** Kokineal,Karmin
E122* Karmoisine
E123* Amaranth
E124* Ponceau 4R
E127* Erythrosine
E128* Red 2G
E129* Allura Red
E131* Patent Blue V
E132* Indigo Karmin
E133* Brilliant Blue FCF
E142* Green S
E151 Black PN
E154* Brown FK

KORUYUCULAR

E210* Benzoic acid
E211* Sodium benzoate
E212* Potassium benzoate
E213* Kalsium benzoate
E214* Ethyl 4-hydroxybenzoate
E215* Ethyl 4-hydroxybenzoate sodium salt
E216* Propyl 4-hydroxybenzoate
E217* Propyl 4-hydroxybenzoate sodium salt
E218* Methyl 4- hydroxybenzoate
E219* Methyl 4- hydroxybenzoate sodium salt
E220 Sulphur dioxide
E221 Sodium sulphite
E222 Sodium hydrogen sulphite
E223 Sodium metabisulphite
E224 Pottasium metabisulphite
E226 Calcium sulphite
E227 Calcium hydrogen sulphite
E230* Biphenyl
E231* 2-Hydroxybiphenyl
E232* Sodium biphenyl-2-yl oxide
E233* 2-(Thiazol-4-yl) benzimidazole
E239 Hexamine
E249* Potassium nitrite
E250* Sodium nitrite
E251* Sodium nitrate
E252* Potassium nitrate

Monosodium Glutamate E621 bilinen bir katkı maddesidir. Ancak ayni zamanda hidrolizlenmis protein formasyonunda da bulunabilir. Bu formasyonda gida maddelerine eklendigi zaman monosodium glutomatin mevcudiyetini belirtmeye ihtiyaç yoktur.

Ilk defa 1865 de meydana çikartilmis bir amino asiddir. Proteinlerde tutulmus olan glutaminin hidroliz ürünü olarak bulunur. Beyin fonksiyonlarinda hayati bir rol oynar. Glutamatlar olarak bilinen glutamik asidin çesitli formatlarinin içinde ençok bilineni monosodium glutamattir.

Yakin zamandaki arastirmalar göstermistir ki, çok miktarda glutamatin neden oldugu asiri beyin reseptör hücre aktivasyonu, hücreleri öldürebilmektedir. Bu ise ilave olarak akla getirmistir ki, bu fazla glutamat, Alzaymer, Perkinson ve Huntingdon gibi sinir dejenerasyonu hastaliklarinda bir parça rol oynayabilir. Ancak gidalarla alinan glutamatlarin bu hastaliklarda bir parça payinin bulunmasi hususu henüz tartisilmaktadir. Ancak tartisiliyor olmasi dahi sagligimiz açisindan bu katkı maddesinden uzak durmamizi gerektirmelidir.Bilhassa çocuk gidalarinda asla kullanilmamalidir!

Turkiyemiz’de ise bu madde çok yaygin olarak kullanimdadir; mesela hepimizin gözleri kapali olarak kullandigi meshur TUZOT, Knor Çesni vs.gibi sözde tuzlarin ana maddesi MSG'dir. Bu burada bitmiyor sadece basliyor. Bundan sonra marketten alisveris yaparken lütfen alacaginiz hazir çorbalara, patates cipslerine, misir cipslerine, salam, sucuk, sosis, hazir bütün soslara, tüketilmeye hazir donmus donmamis bütün yiyeceklere, kisacasi bütün ambalajli gida maddelerine bakiniz. Eger yalan yazmadilarsa %95 'inde bu maddeyi bulacaksiniz. Bu maddenin bir de örtülü, gizli adi vardir. Nispeten bilgili tüketicileri atlatmak icin; Lezzet arttirici, kivam arttirici, dogala özdes aroma, E 621, vb. Isimlerle gizlerler. Daha korkuncunu söylemem gerekirse bu madde çocuk mamalarinda ve ekolojik ve diyet ürünlerinde de kullaniliyor.

Tartrazin, çok güçlü allerjan olarak gözükmektedir. Özellikle aspirine karsi asiri duyarli ve astmatik bünyeler için tehlikelidir. Diger reaksiyonlar olarak, migren, bulanik görme, kasinti, morarmis deri benekleri, Özellikle Benzoit asit (E210)la birlikte bulundugunda tartrazin çocuklarda asiri aktiviteye sebeb oldugu görülmektedir.

Tartrazin, sentetik azo boya maddesi olarak meyve ezmelerinde, boyali gazli içeceklerde, hazir puddinglerde, kek karisimlarinda, toz kremalarda, çorbalarda, soslarda, dondurmalarda, tatlilarda, sakizlarda, jellerde, marmelatlarda, meyveli yogurtlarda, reçellerde, hardallarda ve gliserinli, limonlu ve balli ürünlerle birlikte pekçok modern gida maddesinde ve ilaç kapsüllerinde kullanilmaktadir. Hiperaktiv Çocuklari Koruma Gurubu(HCSG. The Hyperactive Childrens Support Group) bu katkı maddesi ile çocuklardaki hiperaktiv davranis bozukluklari arasinda bir iliskinin bulunduguna inanmaktadir.

Hafiza kaybindan, beyin tümörüne kadar kaygi verici semptomlara neden olan Aspartam seker yerine tatlandirici olarak kullanilmaktadir.

En fazla kullanim alani toz ve sivi içecekler olmasina karsin ilaç sanayiinde, sekerleme ve pasta ürünlerinde aspartam, asesülfam ve sakkarinin kombinasyonu kullanilmaktadir. Seker hastalarinin kullanimi oldukça düsük olmasi ve kullanan insanlarin yas seviyelerinin yüksek olmasina ragmen alzaymer riski olusturdugu bildirilmektedir. Fakat içeceklerde kullanimi, özellikle aspartamin içinde bulunan fenil alalin isimli amino asitin çocuklarin zeka gelisimlerini olumsuz yönde etkiledigi klinik deneylerle kanitlanmistir. ABD’ de FDA’nin güvenli bir katkı maddesi olarak öne sürmesine karsin aspartam en tehlikeli maddelerden biri oldugu halde bu durumdan habersiz insanlara dayatilmaktadir.

FDA‘nin Aspartamli ürünler için yaptigi açiklama ise söyle:
“Dikkatle kontrol edilmis klinik çalismalar aspartamin allerjan olmadigini göstermektedir. Ancak, fenyl alalin’i vucutta yok edecek enzimi üretemeyen ve kalitim yolu ile geçen genetik hastalik Phenylketanuria(PKU)’lu insanlar ve kaninda yüksek seviyede fenyl alalin bulunan hamile kadinlar aspartam konusunda probleme sahiptirler..Çünkü, onlar aspartamin bilesenlerinden biri olan amino asit fenyl alalin’i effektif olarak metabolize edemezler.Vücut sivilarindaki bu amino asitin yüksek miktarlari, Annede ve ceninde beyin tahribine sebep olabilir.Bu sebeple,FDA aspartam ihtiva eden bütün ürünlerin etiketlerinde fenyl alalin ihtiva ettiginin açikça yazilmasinin gerektigini hükme baglamistir”

Karmin, Coccus cacti veya Dactylopius coccus costa böceginin disilerinden veye yumurtalarindan çikartilan bir boya pigmentidir. Bu böcekler Meksika, Bolivya, Sili, Kanarya Adalari ve Peru’da dikenli bir kaktüste yasarlar.

Bir kilogram boya elde etmek için birkaç milyonun üzerinde böcek kullanilir. Yumurtlama zamanlarinda bu böcekler parlak kirmizi renge dönerler. Disi böceklerin kabuklari kurutulur ve sonra bir eriticide(solventte) eritilir ve böceklerin parçalari filitre edilerek disariya atilir. Su ile muameleden çikartilan Karmin, karminik asit, proteinler ve az miktarlarda çesitli tuzlardan olusur.

Karmin(veya Kokonial) gida renklendirme ajani olarak kozmetiklerde, ilaç sanayiinde ve boyacilikta kullanilmaktadir. Etleri, soslari, kirmizi deniz ve islenmis kanatli ürünleri de içine alan genis bir gida ürününde kullanilan Karmin meyve preperatlarinda, reçel ve marmelatlarda, koruyucularda, gelatinli tatlilarda, meyve sularinda,kolalarda, pasta ve firin ürünlerinde, dondurmalarda, sekerlemelerde, toppinglerde ve süt ürünlerinde bulunmaktadir.

Kozmetiklerde ise saç ve cilt bakim ürünlerinde, rujlarda, yüz pudralarinda, alliklarda kullanilmaktadir.

Karmin, Musevilerden ‘kosher sertifikasi’ alamadigi için ticari olarak önemli bir engelle karsikarsiya bulunmaktadir.

Ancak Müslümanlar bu bilgilerden yoksun oldugu, ögrenmek için de gayret sarfetmedigi için Islam ülkelerinde ve bilhassa ülkemizde Hanefi olsun olmasin bütün firmalar bu boya maddesini ürünlerinde kullaniyor ve müslüman tüketiciler de pasa pasa bu ürünleri kursagina indiriyor. Bir Musevi kadar dahi kursaginin emniyetine sahip olamiyor.