Helal Nedir?
Helal meÅŸru manasına gelen bir Arapça kelimedir. Allah (c.c.) Kuran-ı Keriminde Müslümanlara ve bütün insanlara helâl olan ÅŸeyleri yemelerini emrediyor. Bu mesajı bildiren pekçok ayetin arasında yer alan birkaç ayet meali şöyledir:
“Ey Ä°nsanlar ! Yeryüzünde bulunan gıdaların güzel ve temiz olanlarından yiyin, ÅŸeytanın peÅŸine düşmeyin, zira ÅŸeytan sizin apaçık bir düşmanınızdır.” (2/168)
“Ey Ä°man edenler! Size verdiÄŸimiz rızıkların iyilerinden yiyin, eÄŸer siz gerçekten yalnız Allah’a kulluk ediyorsanız, O’na şükrediniz” (2/172)
“Allah’ın size helâl ve temiz olarak verdiÄŸi rızıklardan yiyin ve kendisine iman etmiÅŸ bulunduÄŸunuz Allah’tan korkun.” (5 /88)
AÅŸağıdaki gıda maddeleri kesin Helâldir:
- İnek,koyun deve ve keçi sütü
- Bal
- Balık
- SarhoÅŸluk vermeyen bitkiler
- Taze veya tabii olarak dondurulmuÅŸ meyveler
- Yer fıstığı, antep fıstığı, fındık, ceviz gibi kabuklu ve reçineli meyveler
- Buğday, arpa, pirinç, çavdar, yulaf gibi taneli gıdalar.
Sığır, deve, koyun, keçi, geyik, tavuk, ördek gibi hayvanların ve av kuÅŸlarının etleri de Helâldir. Ancak Ä°slâmi usule göre kesilmiÅŸ olmaları ÅŸarttır.
İslami usulle kesme ise şöyle yapılmaktadır:
Öncelikle hayvanı kesecek olan insan Müslüman olmalıdır. (Ehl-i Kitab da olabilir). Hayvan yere yatırılmalıdır. Gırtlağı üç ana kan damarının kesilebilmesi için keskin bir bıçakla yarılmalıdır. Hayvanın gırtlağının acı vermeden kesimi esnasında, kesen ÅŸahıs Allah’ın adını zikretmeli veya “Bismillah Allah-u Ekber” gibi duayı tekrar etmelidir.
Haram Nedir?
Haram; gayri meşru, meşru olmayan manasına gelen bir Arapça kelimedir. Kuran-ı Kerim ve Peygamberimiz (s.a.v.) in sünnetinin ışığında fakihlerin Haram olduklarında ittifak ettikleri maddeler aşağıda çıkarılmıştır:
- Domuz
- Kan
- Et yiyen hayvanlar
- Ölmüş hayvanın parçaları
- Ä°slâmi usulle kesilmemiÅŸ, eti helâl hayvanlar
- Sürüngen ve böcekler
- Åžarap, Etil alkol ve Ä°spirto
Yukarıda zikredilmiş maddeler Haramdır ve bütün müslümanlar tarafından kaçınılmalıdır.
“Ey Ä°nsanlar! Yeryüzünde temiz ve helâl ÅŸeylerden yiyin, ÅŸeytana ayak uydurmayın, zira o, sizin için apaçık bir düşmandır.” (Bakara 168)
âyet-i kerimesine dikkat edilirse Cenab-ı Hak bu husuta sadece Müslümanlara deÄŸil, bütün insanlara hitab etmektedir. Ayrıca Maide sûresi üçüncü ayetinde de Cenab-ı Zül Celâl hazretleri iman edenlere şöyle buyurmaktadır:
“LeÅŸ, kan, domuz eti, Allâh (c.c.)’dan baÅŸkası adına kesilenler, boÄŸulmuÅŸ, bir yerine vurularak öldürülmüş, düşüp yuvarlanmış, baÅŸka bir hayvan tarafından yenmiÅŸ olanlar (canları çıkmadan önce kesmemiÅŸseniz) ve dikili taÅŸlar üzerinde boÄŸazlananlar haram’dır.”
Helâl ve haram hususunda Ä°slâm’ın temel kaideleri ise şöyledir:
- Helâl eÅŸyanın aslındadır.
- Helâl ve haram kılma hakkı yalnız Allah (c.c.) ındır.
- Helâl’i haramlaÅŸtırmak, Allah (c.c.) ‘a ortak koÅŸmanın eÅŸidir.
- Haram emri, bir şeyin çirkin ve zararlı oluşuna göredir.
- Helâl’de, haram’dan kaçınmak için her ÅŸey vardır.
- Harama götüren herşey haramdır.
- Haramı helalleştirmek için hile yapmak haramdır.
- Sadece iyi niyet haramı helal yapmaz.
- Şüpheli olan herşeyden kaçınmak esasdır.
- Haram herkes için haramdır.
- Zaruretler mahzurları mübah kılar.
Kısaca özetlersek:
Helal olma şartları:
Alkol kullanmadan, eti helal ve kesimi İslami usulle yapılan hayvani veya bitkisel tabanlı katkı maddeleri %100 helal kabul edilir.
Haram olma şartları:
Yenmesi haram kılınmış veya kesimi İslami usulle yapılmamış hayvani kaynaklı veya bitkisel olduğu halde alkolle muamele görmüş maddelerden yapılmış katkı maddeleri %100 haram kabul edilir.
Şüpheli olma şartları:
Yenmesi haram kılınmış veya İslami usulle kesilip kesilmediği, bitki kökenli olduğu halde alkolle muamele yapılıp yapılmadığı bilinmeyen katkı maddeleri de şüpheli kabul edilir.